ШТО КРИЕ ДОГОВОРОТ СО БУГАРИЈА?

ШТО КРИЕ ДОГОВОРОТ СО БУГАРИЈА?

Пред да поминеме на темата мораме да ја разјасниме

суштината. Македонија не бара Бугарија да ги признае

македонскиот народ и јазик. Такво нешто не постои во

меѓународната политичка и дипломатска пракса. Народ и јазик не се

признаваат. Тие или постојат, или ги нема. Македонскиот народ е

вековна и милениумска реалност која никој разумен не може да ја

превиди. Традиционално, со признавањето на државата се

апсолвираат сите прашања сврзани со таа држава, освен ако не се

нагласи спротивното. При признавањето на Македонија, Бугарија

експлицитно не се огради од постоењето на македонскиот народ и

неговиот јазик што, само по себе, би била невидена глупост. Тоа,

пак, ја обврзува и на тоа таа мора да се потсетува.

Во што е тогаш проблемот?

Надвор од сите меѓународни регулативи и правила, можеби

како единствен случај во светската историја, Софија ја признава

државата ама истовремено го негира постоењето на народот кој

живее во таа држава и неговиот јазик. Нив ги игнорира и посвојува.

Такви какви што се, тие за неа не постојат. Невидено и не чуено ама

точно. Што призна тогаш Бугарија, ако не народот кој живее во неа?

Не може да има држава ако нема народ. Бугарија заборава, поточно

се прави на удрена, дека ако не беше македонскиот народ, немаше

да ја има ниту таа држава. Неа не ја создадоа никакви Бугари. На

пописите, огромното мнозинство се изјаснуваат како Македонци.

Ако Софија смета дека е тоа резултат на некаква директива, сега

или на крајот од Втората светска војна, поголема глупост не сте

чуле. Жалосна е нивната фантазмагорија дека сме ние втора

бугарска држава а народот “неосвестени Бугари“. Сите добро ја

знаеме позадината на нивните историски заблуди и синдроми ама

ние не бараме ништо од Софија. Едноставно и нормално, не ги

прифаќаме нејзината не коректност, не толеранција, игнорантскиот

однос кон народот и јазикот… Или, во целина, нејзината неодржлива

и анти историска политика кон Македонија. Би било многу

пологично нашиот однос кон Софија да биде многу пожесток

бидејќи, во основата, се работи за класичен иредентизам. Преку

народот кој го посвојува, всушност, Бугарија артикулира отворени

аспирации и кон нашата територија. Ни помалку, ни повеќе. Како да

живеат во 19 век кога вакви мизерии беа возможни. Членка на ЕУ

така да се однесува во 21 век, со амин на Брисел, навистина е

премногу. Невидена срамота за сите.

Тоа е реалноста и во НАТО, и во ЕУ, и пошироко на светската

сцена. Главните фактори, кои цело време верглаат за демократија,

за човекови права и за владеењето на правото, во пракса ништо од

сето тоа не есапат кога се нивните интереси во прашање. Во

таквите случаи, се’ друго не важи. Се сеќавате на пресудата од Хаг

која беше во корист на Македонија и нејзината (не)примена? Е,

токму така се однесуваат тие, кога нешто не им е по ќеф.

И, види чудо: Бугарите сакаат со нас да потпишат договор ама

под услов да прифатиме дека не сме тоа што сме, дека зборуваме

не постоечки јазик и сето тоа на асиметрична основа. Премногу дури

и од една Бугарија. Ако е било кој во земјава спремен да потпише

договор под такви услови – не му гине жесток суд на народот. Не

само на историјата. Ако, пак, народот го толерира тоа, подобро не

сме ни заслужиле.

Залажувањата дека Софија ќе ни помогнела на патот кон

Брисел, и затоа треба да капитулираме и да го потпишеме срамниот

договор, се тешка манипулација и невидена измислица и измама.

За нашето членство во НАТО и ЕУ одлучуваат други и улогата на

Бугарија во тој процес е рамна на – нула. Дури и кога ќе претседава

со Европскиот совет следната година (шест месеци). Тоа е чиста

формалност и од неа нема ништо, апсолутно ништо да зависи.

Само ќе играат улога на британска кралица и ништо друго. Ќе

доживеат малку квази важност и гламур, и толку.

Неспорно е дека Софија може да ни става сопки на

интегративните процеси. Меѓутоа, можеме да бидеме целосно

сигурни дека такви нешта ќе се случат само ако се во функција на

туѓи интереси (и диктати!) а не на бугарски. Ако главните сметаат

дека тоа не е опортуно, Бугарија веднаш ќе добие по прсти и ќе се

повлече како ништо да не се случило.

* * * * *

1. Сите билатерални договори се потпишуваат на јазиците на

двете држави. Освен на бугарски, и Бугарија потпишува со

Германија и на германски, со Италија и на италијански, со Србија и

на српски… Зошто Софија не сака тоа универзално правило да важи

и со Македонија? Одговорот сите го знаеме: не се спремни да

потпишат договор на македонски јазик бидејќи за нив таков не

постои. Го сметаат за дијалект на бугарскиот. Суштината, сепак, е

многу подлабока: за нив нема ниту Македонци, кои би го зборувале.

Не постои јазикот бидејќи не постојат ниту Македонци како одвоен

народ. А, ако нема Македонци, и јазикот може да е само фантомски.

Бугарскиот однос кон Македонија мора да се гледа во целина.

1. 1. Во сите билатерални договори, двете страни меѓусебно

се третираат на рамноправна основа, со симетрични права и

обврски. Бугарија инсистира и ова универзално правило да не важи

за Македонија. Тие ни наметнуваат договор кој ќе биде асиметричен

– со повеќе наши обврски и повеќе нивни права. Договори од ваков

тип присилени се да потпишуваат само држави поразени во војна.

Ние навистина срамно ја изгубивме војната во 2001-та ама тоа не е

никаква причина да потпишеме понижувачки договор со една

Бугарија. Прифаќање на било каква асиметричност во договорот е

недостоен чин за една суверена држава и не смееме во никој случај

и при никакви притисоци и уцени такво нешто да прифатиме. Тоа би

била непростлива историска грешка. Би се однесувале како да сме

протекторат. Сосема сигурно, потоа и други така ќе не третираат.

2. Софија инсистира на овој договор оти сака ние да се

согласиме со нејзината политика и официјално да потврдиме дека и

јазикот и ние како народ сме – измислени. Дали од Тито или од

Коминтерната и не е толку битно.

Воопшто не е коинциденција дека истото ни се случува и со

името. Не можат да не прекрстат без наша согласност и затоа

прават се’ да не присилат на договор со Грција, за да прифатиме

ново име. Апсолутно исто како и за јазикот со Бугарија. Нека каже

сега некој дека нема координација во уништувањето на

македонизмот? Името и народот треба да ни одат курбан преку

Атина а јазикот, со индиректна поддршка и за народот, преку

Софија. Така, ќе се избришеме ние како Македонци а ќе останат

измислените во Грција. Се’ во име на демократијата и правото.

3. Ако е така, а апсолутно така е, веќе имаме доволно причини

одлучно да се спротивставиме на овој договор кој е навредлив за

секој Македонец бидејќи сите не понижува. Потпишувањето би

значело дека свесно се негираме самите себе и прифаќаме дека

Бугарија со право ни ги игнорира и народот, и јазикот.

4. Основното прашање е – зошто Бугарија инсистира на

потпишување на договор за пријателство и соработка, и тоа со

уцена, ако веќе двајцата премиери, во 1999 година, потпишаа

“Заедничка декларација“, која е доволно срамна и понижувачка за

Македонија? Зошто Софија сака нов договор со фактички иста

содржина? Зошто најавува дека во спротивно ќе ги блокира нашите

евроатлантски интеграции? Не треба многу акал за да се сфати

дека зад тоа се кријат тајни намери и интереси.

5. Причините се сериозни. Декларациите имаат само

маргинално значење. Тие не се обврзувачки документи. Тоа е еден

вид на заедничка изјава со која се најавуваат одредени замисли,

намери, планови, та дури и желби и… толку. Обично, сосема малку а

често и ништо не се реализира од наведеното во декларациите.

Остануваат слова на хартија, точно како што се случи и со оваа,

бугарскава, од 1999 година. Декларациите не се предмет на никакви

понатамошни правни постапки. Тие се потпишуваат и се ставаат во –

фиока.

6. Договорите се нешто сосема друго. Тие обврзуваат. Според

меѓународната пракса, тие се над домашното законодавство, во

случај да се ратификувани. Билатералните, обично, се депонираат

во ООН и најголем дел се ратификуваат во националните

парламенти… Општа пракса е земјите договорно да средуваат еден

цел спектар на прашања од заеднички интерес. Од регулирање на

границите и водите преку заштита на инвестиции, избегнување на

двојно оданочување до сите видови на соработка… Бројноста на

договорите го отсликува нивото на соработка меѓу две земји.

7. Врв на договорната регулатива меѓу две земји е токму

договорот за пријателство и соработка, на кој сега инсистира и со

кој уценува Софија. Во принцип, ваков договор потпишуваат само

земји кои немаат никакви отворени меѓусебни прашања. Тој

покажува дека меѓу нив се е средено. Затоа, вакви договори и нема

многу во светот. Дали односите меѓу Македонија и Бугарија се на

такво ниво, може секој да одговори. Самиот факт дека со

бескрупулозна уцена Софија сака да ни го наметне договорот, веќе

ЦЕЛТА НА БУГАРИЈА Е МЕЃУНАРОДНО ДЕВАЛВИРАЊЕ НА

МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК (2)

1. Бугарија не може да замисли подобар “доказ“, од еден ваков

договор, дека македонскиот јазик не е автохтон, за да инсистира тој

секаде да биде регистриран – “според Уставот“ на државата а не

како сите други јазици. Сосема со право, Софија секаде ќе го

покажува договорот дека Македонија официјално се сложила

нејзиниот јазик така да се третира. Тоа е едно од основните правила

во политиката и дипломатијата – еднаш направен преседан

обврзува и сите можат да се повикуваат на истиот. Бугарија ќе го

прави тоа без никаков сомнеж. Затоа и уценува.

2. Не треба да имаме никакви илузии дека се во прашање

некакви улични надмудрувања или политички суети. Напротив, се

работи за чист бугарски прагматизам, за што секако имаат

поддршка и од Вашингтон бидејќи и овој сегмент се вклопува во

американската четврт вековна уништувачка политика кон

Македонија. Како што ќе видиме, и декларацијата од 1999 година

беше американско дело. Многубројни се задачите кои Вашингтон,

преку Софија, сака да ги постигне со овој договор, започнати а не

до реализирани со декларацијата.

2. 1. Првата (бугарска) цел е дефинитивно да го елиминираат

македонскиот јазик како рамноправен со сите други и како симбол

на македонскиот народ. Декларацијата не беше доволна за тоа. Со

договорот, кој ќе мора да го ратификува и Собранието, ние

СВЕЧЕНО ќе се откажеме од нашиот мајчин јазик. Декларациите не

одат на парламентарни потврди. Не се достојни за такво нешто!

2. 2. Втората паралелна цел е конечно да се потврди дека не

може да има посебен македонски народ ако веќе нема автохтон

македонски јазик. Народ без јазик – нема. Тие одат заедно. Така се

потврдува нивната вековна теза дека сичките сме Блгари.

Атина е главен носител на задачата за разнебитување на

македонскиот народ, преку името. Софија има секундарна улога.

Втор извор, во новинарството.

2. 3. Третата цел е една од клучните стапици кои ни се

поставуваат со договорот. Софија сака ваквата формулација за

јазикот да се наметне за меѓународно користење, бидејќи

Македонија се сложила со моделот. Со полно право, Софија ќе

инсистира формулацијата која ние би (сме?) ја прифатиле во овој

договор – “македонски јазик според Уставот“ – да се користи

насекаде: така да биде регистриран од ООН, преку НАТО и ЕУ и

било каде кога се спомнуваат јазиците на државите! Така, нашиот

јазик ќе биде не реален, не автохтон, не како сите други туку како

нешто аморфно, измислено и врзано за нашиот Устав! Со тоа ќе

останеме држава инвалид која нема свој јазик, оставајќи ги

отворени сите опции за судбината на државата и народот.

Калкулациите на Бугарија се дека на тој начин ќе создадат

меѓународна база за своите болни замисли дека Македонија не е

дефинирана држава, дека е таа нечија креација, со “уставен јазик“.

Поентата би била дека нивните аспирации кон народот и јазикот, а

преку нив и кон територијата се сосема легални и легитимни. Да не

освестат што сме, де.

Ако некој мисли дека се ова забегани хипотези, многу се лаже.

Во прашање е (пра)стара дипломатска пракса. Впрочем, зошто

инаку Бугарија би инсистирала и би не уценувала со потпишување

на договор со ваква формула? За да не понижи? Што ќе постигне со

тоа? Да покаже сила и моќ? Такво нешто не им треба. Тоа им е само

алатка за да не десеткуваат на меѓународен план и да не стават во

перманентна зависност. Поточно, да се наметне нивната политика

дека ние сме не освестени “Бугари“ и така да им остане отворен

патот за евентуална финализација на нивните нелегитимни

аспирации кон (само дел од?) територијата на Македонија. Се

разбира, според условите кои евентуално ќе го диктираат тоа.

Разврските на Балканот, по распадот на Југославија, се’ уште не се

завршени. Софија само ги остри канџите за секој случај.

2. 4. Четвртата цел, поточно потката на сите нивни замисли е

да докажат дека, макар до Втората светска војна, сите сме биле

Бугари и сето до тогашно историско наследство е само и

единствено – бугарско. Од Самоил и пред него, преку Илинденското

и другите востанија, се до српската окупација на Вардарска

Бановина. Затоа инсистираат сите тие настани заедно да ги

славиме бидејќи сите тие векови сме биле исто. Бугари. Со

договорот, и заедничкото чествување, неизбежно се демонстрира

дека ние ги прифаќаме нашите бугарски корени, се сложуваме дека

такво ни е потеклото а дека македонскиот јазик е дијалект на

бугарскиот. По Втората светска војна, тој се кодифицирал во нешто

посебно ама позадината е неспорна и двете (бугарски, во основата)

држави се согласни околу тоа.

2. 5. Најкратко речено, Софија смета дека ако го потпишеме

договорот, фактички признаваме или прифаќаме дека сме креација

или измислица на Коминтерната или Тито! Тоа значи дека како

народ постоиме од крајот на Втората светска војна, тогаш сме го

кодирале македонскиот јазик, врз основа на бугарски дијалект и

затоа тие го признаваат само како дел од нашиот Устав.

Позитивно во сето ова, ако е можно нешто да добие таков

предзнак, е фактот дека Софија имплицитно прифаќа дека денес во

Македонија навистина се користи македонски јазик, барем според

Уставот. Арно ама, за неа тоа е само историска ретроспектива на

бугарските корени, со која, демек, и ние сега се сложуваме.

2. 6. Нема никакво сомневање дека Бугарија има скриени

намери кон Македонија. Тие се видливи и од вселената. Докажано

правило е дека со некој што има тајни намери – не се прави куќа. Ќе

те излаже. Во случајов, воопшто не е препорачливо пријателство да

се гради со држава која има калкулации под маса, дијаметрално

спротивни на фундаменталните интереси на македонскиот народ и

неговата држава. Се’ додека не се отворат картите, додека не се

презентираат вистински и искрени намери, не треба да

потпишуваме ваков договор со Софија. Тоа значи дека тие прво

треба јавно да кажат дека ние сме Македонци, дека сме тука и не

можат да не игнорираат, дека јазикот ни е македонски а не бугарски

а факт е дека дел од историјата е заеднички и треба заедно да го

славиме. Всушност, заедно можеме да славиме и се’ ама како два

одвоени, нека биде и блиски народи, кои зборуваат различни јазици,

иако и тие се блиски. Никако поинаку. Откако тие ќе ја голтнат

историската вистина. Никако пред тоа. Се’ додека нивната цел е да

се игнорираат Македонците како народ, треба да се држиме на

дистанца. Да ги развиваме односите секаде каде тоа не е спорно

ама да не се откажуваме од самите себе. Инфраструктурното

поврзување не треба и не смее да биде заложник на ничии

историски синдроми. Треба да се гледа напред.

3. Мојот покоен дедо, Ицо Попе, роден во 1867 и починат во

1949 година, мене и брат ми не учеше дека и тој, и татко му, и дедо

му, кој е роден некаде околу 1820 година – биле Македонци. Така му

кажувале тие. Најмалку два века сме биле Македонци. Зарем треба

да им се извинуваме на Бугарите за таквите факти?

Освен личното искуство со дедото, неспорни и докажани

историски факти директно ја негираат грубата бугарска ароганција.

Главниот е дека „Македонското прашање“ е актуелно најмалку 150

години, макар од Берлинскиот конгрес во 1878 година. Возможно ли

е да има такво “прашање“, без да има – Македонци? Како е можно

тие да се “појавиле“, еве нека биле и “измислени“, пред 70-тина

години, во Втората светска војна, а скоро век пред тоа биле честа

тема на бројни меѓународни форуми?! Мораме да ги замолиме

Бугарите за објаснување – како тоа неосвестените “Бугари“ успеале

да отворат “Македонско прашање“? Нешто не штима, нели?

Ако тоа не го сториме, ако потпишеме капитулантски договор,

благодарејќи на нашата политичка неписменост, ќе потврдиме дека

бугарскиот историски синдром го третираме како – веродостоен!

4. Ако некој смета дека сето ова е претерување, нека ги

погледа дебатите на бугарските телевизии и се’ ќе му биде јасно.

Бугарија е секако дел од силите кои сакаат да го разнебитат

македонскиот народ бидејќи само така ќе станеме – “освестени

Бугари“. Наше е дали тоа и ќе го дозволиме да се случи.

Наметнувањето на договорот е нивни одлучувачки исчекор во таа

насока.

5. Заострување на бугарскиот однос кон Македонија дојде во

декември 2012 година. Тогаш, за прв пат, Софија започна да ги

оспорува нашите евро-атлантски интегративни процеси на

Европскиот совет во Брисел. Точно од тогаш датира и

инсистирањето на овој договор, како услов да нема нивно

попречување, што покажува дека е во прашање нова стратегија. Со

голо око се гледа дека таа се сведува на – уцена. Дали и колку е

тоа само нивна политика е друго прашање иако мора да се

потсетиме дека истиот однос кон Македонија го имаат Вашингтон и

Брисел кои ни имаат поставено блокада, уцена и ултиматум – прво

името, потоа членство. Идентичноста на двете позиции не може да

се скрие и тешко е да не се поврзе. Тука е и Атина, се разбира.

6. Самата промена во бугарската политика кон Македонија не

беше никакво изненадување за тие што го следат случајот. Грција

одамна најави дека Софија може и треба да прерасне во поголема

закана на нашиот пат во Европа. Трилатералката (Атина – Белград

– Софија), одржана во јули 2017 во Солун, беше сигурно целосно

посветена на Македонија. Таков е моментот. На лицитација сме.

Бугарија и Грција сигурно редовно се консултираат а, во последно

време, веројатно и координираат бидејќи е општ впечатокот дека

сме фрлени на колена и време е да се пресече “македонскиот

јазол“. Бугарската офанзива е секако дел од истите анализи. Во тој

контекст мора да се гледа и “Тиранската платформа“. Со голема

сигурност може да се тврди дека зад сето тоа стојат надворешни

интереси, на главниот меѓународен фактор, сврзани со

регионалните процеси. Во политиката и дипломатијата, како и во

животот, ништо не е случајно. “Македонското прашање“ е пред

затворање и сите мора да се спремни.

Клучното прашање за нас е – кај сме ние?

САД ГО НАМЕТНАА ПОТПИШУВАЊЕТО НА ДЕКЛАРАЦИЈАТА

ВО 1999 ГОДИНА (3)

1. На 22 февруари 1999 година, кога премиерите на

Македонија (Љубчо Георгиевски) и на Бугарија (Иван Костов) ја

потпишаа “Заедничката декларација“, беше направена наша тешка

историска грешка. Македонија, практично, се откажа од своето

малцинство во Бугарија и на катастрофален начин го девалвира

сопствениот јазик. Декларацијата беше потпишана со формула која

нашиот јазик го става во категорија на измислени директно

негирајќи дека е тој автохтон и мајчин јазик на Македонците. Надвор

од универзалната меѓународна пракса, формулата и за двата јазика

беше – “македонски јазик, според Уставот на Македонија и бугарски

јазик, според Уставот на Бугарија“. Некој ќе рече – ама двата јазици

се во иста позиција, што е точно, ама никој, вклучувајќи не и нас, не

го оспорува бугарскиот јазик и формулата нему воопшто не му

наштетува. Спротивно, Софија на овој начин ПОТВРДУВА ДЕКА

МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК НЕМА, туку е тој само дијалект на бугарскиот.

Нашата страна го прифати тоа. Бугарите не се спремни да потпишат

текст со за нив непостоен (македонски) јазик а на Љубчо

Георгиевски и на власта тоа не им пречеше. Затоа се цитира

Уставот а уставите се менуваат, зар не.

1. 1. Декларацијата не е случаен документ. Таа е американско

масло. Носител на проектот во 1999 година беше Строут Талбот,

тогашен заменик на американскиот државен секретар. Формулата е

американска а Македонија беше под жесток притисок да потпише,

што не е никакво оправдување. Задачата на Талбот беше двојна: да

се отвори патот на Софија за членство во НАТО, каде влезе во

2004, и за ЕУ (2007) и да се отпише македонскиот јазик.

Прво, се заокружуваше Русија со членки во алијансата а

пречка беше фактот што Бугарија немаше зелено светло за

членство заради нерешените прашања со Македонија. Со

декларацијата, практично, ние и овозможивме на Софија да се

приклучи на НАТО и ЕУ бидејќи потврдивме дека немаат отворени

проблеми со нас. Ние дадовме само жртви а ништо не добивме. Кај

нас, впрочем, најверојатно никој не беше свесен што се случува. За

разлика, Бугарија сега ни ја испорачува фактурата за нашите

незнаења, кои не се манифестираа само тогаш.

Реакциите во Бугарија кажуваа се’: сметаа дека добиле повеќе

од што очекувале. Кај нас немаше поголеми бранувања, освен што

тогашната опозиција, сега на власт, сосема со право, беше жестоко

против декларацијата. На таа линија, деновиве телевизиите го

цитираа Ѓорѓи Спасов, кој тогаш беше еден од нивните лидери.

Второ, се направи исклучително важен исчекор во

искорнување на македонштината. Се согласивме да ни се анулира

јазикот. И САД добија многу повеќе од што се надеваа.

2. Со македонската капитулација се отвори простор и за развој

на соработката со Софија. Факт е дека Бугарија беше првата

држава што ја призна независна Македонија, на 15 јануари 1992

година, на денот кога ЕЗ, по диктат на Германија, ја признаваше

Хрватска, заедно со Словенија, место Македонија, според

предлогот на “Бадентеровата комисија“. Арно ама, Софија тука

застана. Не воспостави дипломатски односи и не прати амбасадор.

Сметаше дека мора да биде повнимателна, за што повеќе да ќари

бидејќи ситуацијата беше неизвесна. САД и ЕЗ не ја признаваа

Македонија. Се калкулираше дека таа може да се распадне.

Подоцна, тоа се исправи ама односите стагнираа. Беа подготвени

22 договори кои Софија не сакаше да ги потпише на не постоечки

македонски јазик. И така, се’ до 1999 година. Договорите потоа се

потпишаа ама односите останаа на ниско ниво. Се потврди

народната дека со сила аир не бива. Неизбежно, така ќе биде и

сега, ако се потпише договорот во неприфатлива форма.

3. Малку е познат фактот дека за време на Југославија, со

Бугарија се потпишани ПЕТ ДОГОВОРИ НА БУГАРСКИ И

МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК! Дури и во времето на живковизмот, кога

игнорирањето на македонизмот беше најжестоко и максимално,

Софија мораше официјално да го прифати македонскиот јазик! Во

Федерацијата беше пракса, ако водач на делегацијата е од

Словенија (обично во Австрија и Италија) или од Македонија (во

Албанија, Бугарија и Грција), билатералните договори не се

потпишуваа на српско-хрватски туку на јазикот на шефот на

делегацијата. Бидејќи немаше друг излез, Бугарија тогаш го голташе

дури и македонскиот јазик. Сме отфрламе нешто што веќе сме

постигнале за времето на СФРЈ, место да мафтаме со тоа! Тоа е

непростлива политичка и дипломатска грешка.

4. Ред е да потсетиме дека со откажувањето од нашето

малцинство во Бугарија, кое со договорот, за разлика од

декларацијата, ќе биде дефинитивно, се крши член 49 од Уставот.

Според него, државата е должна да – “се грижи за положбата и

правата на припадниците на македонскиот народ во соседните

земји…“. Тоа значи дека договорот веднаш ќе биде даден на Уставен

суд. Да се надеваме дека тој и ќе реагира.

Дека во Бугарија има Македонци, и дека тие немаат никакви

права, не е потребно да се елаборира. За нас, ако бевме нормална

држава, со одговорни политичари, основната задача преку еден

ваков договор со Бугарија би морала да биде токму одбраната на

интересите на Македонците во таа земја и обезбедување на макар

минимални права за нив. Место тоа…

5. Кардинална грешка е ако декларацијата од 1999 и

сегашниот договор со Бугарија не се гледаат во поширок контекст на

третманот и позицијата на Македонија на меѓународната сцена, како

независна држава, по распадот на Југославија. Овие два за нас

важни настани се директно продолжение на политиката на

разнебитување на македонскиот народ, започната со нелегалната

одлука на СБ на ООН (1993), да се суспендира нашето уставно и

историско име од меѓународна употреба. Целта беше, и остана – да

се смени идентитетот на македонскиот народ. Промена на името на

државата неизбежно води и во разнебитување на народот.

Упатените добро знаат дека СБ на ООН е под целосна

контрола на САД. Тоа беше особено нагласено на почетокот на

1990-тите години, кога Русија беше во хаос и не претставуваше

баланс во СБ. Еве, САД нека и не беа клучни во обезличувањето на

Македонија во ООН. Сепак, ако беа против или не се сложуваа со

суспензијата на нашето име – тоа не можеше да се случи. Значи,

нејзината улога во случајот е неспорна а, по логиката на нештата и

– решавачка. Ист е случајот, дури и поочигледен со декларацијата.

Таа е дело на Строуб Талбот, заменик на државниот секретар. Ова е

потврда дека двата исклучителни настани за Македонија се

резултат на американска политика, која упорно се спроведува по

распадот на Југославија. Дел од ист нивни проект. Прво, ни го

оспорија името, а со тоа и народот а сега, во 1999, преку Бугарија,

ни го елиминираат и македонскиот јазик. Овој пат, за разлика од

првиот, што е најстрашно, со наша согласност.

Двата потега, во 1993 и во 1999, се фундаментални елементи

од американската политика. Така е бидејќи името и јазикот се двата

основни столба на секој народ. Палетата е, меѓутоа, многу

поширока. Во неа спаѓаат и Привремената спогодба со Грција, од

1995 година, со која Вашингтон повеќе кратно ја девалвира нашата

позиција во спорот со името, произлезена од СБ на ООН. Следеше

војната од 2001-та, организирана од ЦИА или други нејзини

деривати и/или партнери и особено Охридскиот рамковен договор

(ОРД), со кој државата е целосно редефинирана. Тие се очекувани

настани по 1993-тата и 1999-тата. Со ОРД, македонскиот карактер

на државата е минимизиран и подготвен за докусурување со

“Тиранската платформа“. Ако знаеме дека и тој е напишан во

Вашингтон тогаш сосема е нормално да се смета дека сите тие се

дел од еден ист мозаик и од една иста политика, со најверојатен

наслов – “Затворање на ’Македонското прашање’“ .

6. Кризата која последниве неколку години ги тресеше

темелите на нашава земја, подметната од странство токму со цел

Македонците да се фрлат на колена и да прифатат прекрстување и

понижувачки договор со Бугарија, сега се финализира. Денес (20

јули 2017) слушаме дека амбасадорите на Франција и Германија го

поддржале договорот со Бугарија што е невидена бесрамност и

криминално игнорирање на дипломатскиот кодекс. Вината е сепак

кај нас бидејќи им дозволуваме така да се однесуваат. Ги третираме

како не избрани гувернери што е класично само понижување.

7. Добро е што Македонија тргна во офанзива за надминување

на блокадата, уцената и ултиматумот од Брисел како и за решавање

на проблемите со соседите. При тоа, меѓутоа, воопшто не смее да

се заборава дека ние не сме виновни за агресивноста на земјите

околу нас, за големоалбанскиот проект кој го реализираат САД, за

некадарноста на Брисел ниту за тамошниот слугински однос кон

Вашингтон и нелегалните политики на двојни стандарди кои заедно

ги реализираат кон Македонија. Името не е наш проблем, како и се

друго сврзано со соседите, иако е неспорно дека имало и наши

грешки, ама – последиците се наши. Тоа значи дека ние самите
мораме да ги бараме решенијата. Меѓутоа, тоа не смее да се прави

со наивност и без соодветна стратегија. Мораме да сфатиме дека

итно ни е потребна врвна светска експертска помош, слично како и

при апликацијата во судот во Хаг, каде надмоќно победивме. Не

смееме да се однесуваме како се’ од нас да започнува кога е јасно

дека тие, од другата страна, остануваат длабоко закопани во своите

вековни ровови и не гледаат со потсмев ама и надеж дека ќе им

влетаме во примитивните стапици. Тоа не смееме да го дозволиме

бидејќи залогот се македонскиот народ и државата. Договорот со

Бугарија е класичен таков случај. Народот нема да дозволи

сопствено урнисување кој и да работи на тоа. Нашите иницијативи

се за поздравување ама мораат да бидат добро осмислени, да

водат сметка за фундаменталните интереси на народот и државата

и, секако, да кореспондираат на реалностите. Решенија поволни за

Македонија има. Наше е да ги прецизираме и да се избориме за

нив.

8. Нема проблем во светот кој не може да се реши за кусо

време. Прашање е само кој и какви отстапки ќе даде. Тука се кршат

копјата. Македонија не смее да презема ништо што ќе го доведе во

прашање идентитетот на народот и неговиот јазик. Тоа би водело во

уништување и на државата, со сите погубни последици.

Прекрстувањето на Македонците неизбежно ќе води во нова крвава

балканска војна. За наша среќа, таа не е прифатлива за никого и на

таа карта мораме да играме. Тука лежи спасот за Македонија.

Во земјава нема да помине ниту еден политичар кој е спремен

да го витка ’рбетот на сметка на народот и државата. Жељу Желев

убаво поентирал дека со недемократски методи нема демократски

решенија. А негова Бугарија, со отворена уцена, ни наметнува токму

такви. Абрахам Линколн, пак, сметал дека некоректните решенија

не се трајни и ќе мораат да се преиспитаат. Тоа важеше за

декларацијата, ќе важи и за договорот.

Ако сакаме да успееме, мораме овие патокази да ги следиме.

9. На крај, како општа поука, слободно можеме да заклучиме

дека секој што смета дека САД сакаат Македонија да влезе во НАТО

а Грција не дозволува, нема поим од меѓународна политика и

дипломатија. Ако тоа беше американски интерес, одамна се’ ќе се

завршеше. Очигледно – не е. Тие играат на други карти.

10. Ова е само апел да бидеме крајно внимателни со

политичките потези бидејќи сите индикатори потврдуваат дека

македонизмот е пред целосно уништување. Неспорен факт е дека

четврт вековните напори тоа да се оствари се пред финализирање.

Ристо Никовски

Јули, 2017